ABD Başkanı Donald Trump, markalı ve patentli ilaç ürünlerine yönelik yeni tarife uygulamasını duyurarak sağlık sektöründe önemli bir tartışma başlattı. Bu karar, ilaç maliyetlerini artırma ve ilaçlara erişimi zorlaştırma riski taşıyor. Trump, tarifelerin 1 Ekim itibarıyla yürürlüğe gireceğini ve ABD'de üretim tesisi inşa etmeyen şirketlerin markalı ilaç ürünlerine yüzde 100 gümrük vergisi uygulanacağını açıkladı.
Tarife Uygulaması ve Kapsamı
Trump, Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, inşa sürecinin başlamış olması durumunda bu ilaç ürünlerine herhangi bir gümrük vergisi uygulanmayacağını belirtti. Bu durum, ilaç üreticilerinin ABD'de tesis kurma isteğini artırabilir. Tarife kararının, ABD Ticaret Bakanlığı tarafından nisan ayında başlatılan ulusal güvenlik soruşturması sonrasında geldiği kaydedildi. Bu kapsamda, ABD'nin ilaç ithalatı geçen yıl 200 milyar doları aşmış durumda.
İlaç İthalatı ve İhracatı Verileri
Observatory of Economic Complexity (OEC) verilerine göre, ABD geçen yıl 212 milyar dolar değerinde ilaç ürünü ithal etti ve bu ürünler ülkenin en çok ithal ettiği beşinci kalem oldu. Aynı dönemde, ABD'nin ilaç ihracatı ise 94,4 milyar dolar olarak kaydedildi. Ticaret Bakanlığı verileri, tıbbi ve ilaç ürünleri ithalatının 233 milyar dolara, ihracatın ise 82,8 milyar dolara ulaştığını gösteriyor. ABD'nin en çok ilaç ithal ettiği ülke ise 50,3 milyar dolarla İrlanda oldu.
Trump Yönetiminin İlaç Üretim Stratejisi
Trump yönetimi, ilaç üretimini ABD’ye geri getirmek için çeşitli adımlar atmayı planlıyor. Bu bağlamda, ithal ilaç maliyetlerini artırarak yerli alternatiflerin daha cazip hale gelmesini sağlamayı amaçlıyor. Trump, ağustos ayında yaptığı bir röportajda, ithal edilen ilaçlara ilk aşamada düşük gümrük vergisi getireceklerini ancak bu oranın zamanla artırılacağını ifade etti.
Büyük İlaç Şirketlerinin Yatırım Hamleleri
Tarife tehdidi sonrasında Merck, AstraZeneca ve Johnson & Johnson gibi büyük ilaç firmaları, ABD'deki yatırımlarını artırma planlarını duyurdu. Merck, Delaware'de 1 milyar dolarlık bir tesis inşa edeceğini belirtirken, AstraZeneca 50 milyar dolarlık bir yatırım yapmayı planladığını açıkladı. Johnson & Johnson ise önümüzdeki dört yıl içinde ABD'deki yatırımını 55 milyar dolara çıkaracaklarını duyurdu. İsviçre merkezli Roche da ilaç ve teşhis alanında ABD'ye 50 milyar dolarlık yatırım yapmayı taahhüt etti.
Sektörden Gelen Tepkiler
İlaç tarifelerine yönelik tepkiler çeşitli yönlerden gelmekte. Düşünce kuruluşu Brookings'in araştırmasına göre, reçeteli ilaçlar Amerikalıların hayatında önemli bir yere sahip. Her yıl, Amerikalı yetişkinlerin yüzde 61'i ve çocukların yüzde 20'si en az bir reçeteli ilaç kullanıyor. UNC Center for the Business of Health'in analizine göre ise ilaç tarifelerinin maliyet artışı ve tedarik sıkıntısı gibi doğrudan ve dolaylı etkileri olabileceği belirtiliyor. Bazı sektör liderleri, üretimin ABD'ye kaydırılmasının uzun zaman alacağı ve yüksek maliyetli olabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor.
