Çin Ticaret Bakanlığı, ABD'nin Çin'e yönelik çip ihracatında fiyat baskısı oluşturduğu iddialarıyla soruşturma başlattığını duyurdu. Bakanlık, yerli sanayinin zarar görüp görmediğini ve ayrımcılığa uğrayıp uğramadığını inceleyecek. Bu adım, ABD'nin 23 Çinli şirketi ihracat kontrolü uygulanacak varlık listesine alması ve Madrid'deki görüşmeler öncesinde geldi. Soruşturmanın üç ay sürmesi planlanıyor; ancak gerek duyulursa bu süre bir yıla kadar uzatılabilecek.
Soruşturmanın Nedeni ve İçeriği
Çin Ticaret Bakanlığı'nın açıklamasına göre, soruşturma, Ciangsu Eyaleti Yarı İletken Üreticileri Birliği'nin yerel endüstri adına yaptığı şikayet başvurusu üzerine başlatıldı. 2022-2024 yıllarını kapsayan dönemde ABD'nin Çin'e yaptığı analog çip ihracatının yüzde 37 oranında arttığı, buna karşın ürün fiyatlarının yüzde 57 oranında düştüğü ifade edildi. Bu durumun, yerli ürünlerin satış fiyatında baskı yaratarak, yerel üretim ve operasyonlara zarar verdiği belirtiliyor. Bakanlık, yasal prosedürler çerçevesinde yürütülecek soruşturmanın sonunda, elde edilen bulgulara dayanarak nesnel ve tarafsız bir karara varılacağını vurguladı.
Ayrımcılık Soruşturması
Çin Ticaret Bakanlığı, aynı zamanda, ABD'nin Çin'den ithal yarı iletken ürünlere yönelik uygulamalarına karşı bir "ayrımcılık" soruşturması başlattığını açıkladı. Bu soruşturma, Çinli şirketlerin ABD'nin 2018 yılından bu yana uyguladığı önlemler ve başlattığı soruşturmalar yüzünden ayrımcılığa uğrayıp uğramadığını inceleyecek. Soruşturmanın süresi üç ay olarak belirlense de, gerekli görüldüğünde bu süre bir yıla kadar uzatılabilecek. Çin'in Dış Ticaret Yasası'nın 7. maddesi, ayrımcı yasak ve kısıtlamalara karşı tedbir alınmasına olanak tanıyor.
Madrid'deki Görüşmeler Öncesi Stratejik Adım
Pekin yönetiminin, damping ve ayrımcılık soruşturmaları başlatma kararını, ABD ve Çin heyetlerinin 14 Eylül'de Madrid'de başlayacak ekonomi ve ticaret görüşmeleri öncesinde alması dikkat çekiyor. Ticaret Bakanlığı, Washington yönetiminin 12 Eylül'de, yarı iletkenler, biyoteknoloji, havacılık, ticaret ve lojistik sektörlerinde faaliyet gösteren 23 Çinli şirketi, ihracat kontrolü uygulanacak varlık listesine almasına tepki gösterdi. Ayrıca, ABD ve Çin arasında gerçekleştirilecek bu görüşmelerin, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin geleceği açısından kritik bir öneme sahip olduğu ifade ediliyor.
ABD Ticaret Bakanlığı Sanayi ve Güvenlik Bürosu (BIS), 32 firmanın arasında yer alan 23 Çinli şirketi, "ulusal güvenliğe ve dış politika çıkarlarına aykırı faaliyetlerde bulundukları" gerekçesiyle özel lisansa tabi kuruluşlar listesine eklediğini bildirdi.