Trakya Birlik'in 2025/2026 sezonu için açıkladığı ton başına 28 bin TL’lik ayçiçeği avans fiyatı, Edirne’deki üreticilerin tepkisini çekti. Üreticiler, sahada elde edilen yağ oranlarının düşük olduğunu, gerçek kazancın ise bu rakamın çok altında kaldığını belirterek açıklanan fiyatın maliyetleri karşılamadığını savundu.
Yağ Oranı Düşük, Gelir Beklentinin Altında
Trakya Birlik, yüzde 44 yağ oranı baz alınarak belirlenen 28 bin TL’lik fiyatı kamuoyuna duyurdu. Ancak sahada yağ oranlarının çoğunlukla %35-39 arasında kaldığını belirten üreticiler, bu oranlarla elde edilen fiili gelirin 25 bin 900 TL/ton seviyesine gerilediğini ifade etti.
Edirne Lalapaşa Ziraat Odası Başkanı Taner Öztürk, “Bu fiyat kağıt üzerinde var. Sahada çiftçi zarar ediyor. Trakya çiftçisi zaten üç yıldır kuraklıkla mücadele ediyor. Şimdi bir de düşük fiyatla karşı karşıya” diyerek duruma sert tepki gösterdi.
"Üretim Azalırsa İthalat Artar" Uyarısı
Ziraat odaları ve üretici temsilcileri, fiyat politikasında acil değişiklik çağrısı yaparken, bu tablonun devam etmesi halinde ayçiçeği üretiminde ciddi düşüş yaşanacağı ve Türkiye’nin dışa bağımlılığının artacağı uyarısında bulundu.
Taner Öztürk, “Bu gidişle seneye tarlada ayçiçeği bulmak zor olacak. Üretim azalırsa ithalat kapısı daha da açılır ve dışa bağımlılık yüzde 70’i aşar. Bu sadece üreticinin değil, Türkiye'nin sorunu” diye konuştu.
Çiftçiler: "Söz Hakkımız Yok, Kararı Birkaç Kişi Veriyor"
Edirneli çiftçi Saadettin Ocak ise, fiyat belirleme sürecinin üreticiyi dışladığını ifade ederek, “Her yıl %40 yağ oranı baz alınırken bu yıl %44'e çıkarıldı. Çiftçi temsilcilerinin görüşü alınmadan karar verildi” dedi.
Bir başka üretici Zekeriya Yörük ise serbest piyasada satış yapmak istediklerini ancak Trakya Birlik’in kısıtlamaları nedeniyle buna izin verilmediğini belirterek, “Fiyat düşük, mahsul az, zarar büyük. Bu şartlar altında üretici nasıl ayakta kalacak?” ifadelerini kullandı.
Trakya Birlik’ten Savunma: "Piyasa Dengeleri Dikkate Alındı"
Gelen tepkiler üzerine yazılı bir açıklama yayımlayan Trakya Birlik, açıklanan fiyatın son haftalarda piyasada oluşan 26-27 TL/kg seviyelerinin üzerinde olduğunu savundu. Açıklamada, “Buğday ve ayçiçeği arasında bire iki parite hedeflenmiştir. Bugüne kadar 10 bin 584 ton ürün alınmış ve ödemeler plan dahilinde yapılmaktadır” denildi.
Ayrıca üreticilere yönelik verim sigortası, planlı üretim, yerli tohum ve iklim riskine karşı destekleyici politikaların sürdüğü, Türkiye’nin ayçiçeğinde yüzde 70-80 yeterlilik hedefine ulaşması için çalışmaların devam ettiği belirtildi.
Çiftçinin Beklentisi Fiyat Güncellemesi
Çiftçiler, açıklanan fiyatın revize edilmesini ve üretici gerçekliğini yansıtan bir modelle yeniden değerlendirme yapılmasını talep ediyor. Aksi halde, mevcut fiyat politikalarının ayçiçeği üretiminden çekilmelere neden olacağı ve bunun da ithalat bağımlılığını artıracağı görüşü hakim.
