Brent petrol fiyatlarındaki olası yükseliş, Türkiye ekonomisi üzerinde ciddi baskı yaratabilir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), “Merkezin Güncesi” adlı blogunda yayımladığı son analizde, petrol fiyatlarının her 10 dolarlık artışında makroekonomik etkilerin nasıl tetiklendiğini ortaya koydu.
Enflasyon 1,6 Puan Zıplıyor: Zincirleme Etki Tehlikesi
TCMB ekonomistleri, petrol fiyatlarındaki her 10 dolarlık artışın tüketici enflasyonunu yaklaşık 1,6 puan yükselttiğini belirtiyor. Bu artış yalnızca akaryakıt fiyatlarını değil; lojistik, ambalaj, kimya ve ulaştırma sektörlerini de etkileyerek maliyetleri katlıyor.
Döviz ve Vergi Yapısı Etkiyi Derinleştiriyor
Petrol fiyatlarındaki yükselişin etkileri bununla sınırlı kalmıyor. Döviz kuru dalgalanmaları ve vergi yapısındaki kırılganlık, fiyat artışlarını daha da hızlandırabiliyor. Özellikle ilk 3 ayda kendini gösteren bu baskının, yıl boyunca daha da yayılabileceği ifade ediliyor
Cari Açıkta 2,6 Milyar Dolarlık Ekstra Yük
Analize göre, petrolün 10 dolar artması cari açığı yaklaşık 2,6 milyar dolar artırıyor. Bunun 5,1 milyar doları artan enerji ithalatından kaynaklanırken, 2,2 milyar dolarlık petrol ihracat geliri bu yükü kısmen hafifletiyor. Ancak fark doğrudan cari dengeye yansıyor.
“Yönetilebilir Ama Risk Yüksek” Uyarısı
TCMB, bu etkileri “güçlü ama yönetilebilir” şeklinde tanımlıyor. Ancak jeopolitik riskler ve döviz üzerindeki baskı gibi dışsal faktörlerin, süreci daha da zorlaştırabileceğine dikkat çekiliyor. Ekonomistler, tetikte olunması gerektiğini net şekilde vurguluyor.