İş Kanunu'nda turizm sektörü için özel düzenleme kabul edildi. Yeni yasaya göre, haftalık izin hakkı 6 gün değil, 10 gün çalışmayla kazanılacak.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilen yasa değişikliğiyle turizm sektörü çalışanlarının izin düzeni tamamen değişti. İş Kanunu’nun 46. maddesine istisna getiren bu düzenleme ile turizm alanında çalışan işçilerin haftalık izin hakları, mevcut uygulamanın dışına çıkarılarak “10 gün çalış, 1 gün izin” esasına bağlandı.
Turizmde Haftalık Tatil Düzeni Değişti
Mevcut mevzuata göre, tüm çalışanlar haftalık 6 gün çalıştıktan sonra 1 gün izin hakkı kazanıyordu. Ayrıca, hafta tatilinde çalışılması durumunda bu gün için yüzde 50 zamlı fazla mesai ücreti ödeniyordu. Ancak yeni düzenlemeyle:
Turizm çalışanları haftada değil, 10 günün sonunda bir gün tatil yapabilecek.
Hafta tatilinde çalışmak fazla mesai sayılmayacak.
Çalışılan tatil günleri için ek ücret ödenmeyecek.
Yasa Tartışmalara Neden Oldu
Yasa metninde, biriken tatil günlerinin ne kadar süre içinde kullandırılacağına dair herhangi bir açık hüküm yer almıyor. Bu durum, işverenlerin sezon boyunca işçilere düzenli izin vermemesine olanak tanıyabileceği gerekçesiyle eleştiriliyor.
Uzmanlara göre, Yargıtay’ın bu konuda henüz bir içtihat oluşturmamış olması, uygulamada farklı yorumlara neden olabilir. İşveren isterse, bir çalışana tüm sezon boyunca yalnızca 11 günde bir tatil verebilir.
Neden Turizm Sektörü?
Yapılan açıklamalarda, sektörün sezonluk ve yoğun çalışma temposu gerekçe gösterildi. Turizm işletmeleri, özellikle yaz aylarında artan talep karşısında iş gücünü daha esnek yönetmek istiyor. Ancak bu esneklik, çalışanlar açısından dinlenme hakkının zayıflaması anlamına geliyor.
Sendikalardan Tepki: İşçinin Dinlenme Hakkı Gasp Ediliyor
Çalışma hayatı uzmanları ve sendikalar, yasanın Anayasa’da güvence altına alınan “haftalık dinlenme hakkı” ile çeliştiğini savunuyor. Yapılan değişiklik, dinlenme süresinin ertelenmesiyle hem fiziksel hem psikolojik yıpranmayı artırabileceği gerekçesiyle eleştiriliyor.
Sendikalar, Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yolunun açılabileceğini duyurdu. Öte yandan sektör temsilcileri, bu kararın sezonda yoğun tempoyla çalışan işletmelere “esneklik” sağladığını savunuyor.
İş Hukuku uzmanları, bu düzenlemenin hem Anayasa’daki “dinlenme hakkı” ilkesine hem de ILO sözleşmelerine aykırı olabileceğini savunuyor. Birçok uzmana göre, bu değişiklik uluslararası standartların gerisine düşülmesi anlamına geliyor.
Sosyal medyada ise #10Günde1Tatil ve #TurizmEmekçisineAdalet etiketleri altında binlerce paylaşım yapıldı.
“Oteller lüks, çalışanlar perişan”, “Turizmde tatil sadece müşteriye var” gibi yorumlar gündemi sarstı.
Yasa Resmen Yürürlükte
Meclis'te kabul edilen düzenleme ile turizm sektöründe görev yapan binlerce çalışan için haftalık tatil hakkı 6 gün yerine 10 günlük çalışma sonrasına çekilmiş oldu. Uygulamanın detayları ilerleyen dönemde yargı kararlarıyla şekillenecek.
